Emekliler, aylıklarının enflasyona değil milli gelire endekslenmesini, bayram ikramiyelerinin en az asgari ücret seviyesine yükseltilmesini ve emekli aylıkları arasındaki farklılıkların giderilmesini talep etti.
Basın açıklamasına DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Genel Başkan Yardımcısı Özkan Atar, DİSK İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Arslanoğlu, DİSK Emekli Sen Genel Başkanı Cengiz Yavuz, sendika genel merkez ve şube yöneticileri ile DİSK'e bağlı işçiler ve emekliler katıldı.
Basın açıklamasının açılış konuşmasını yapan Emekli Sen Genel Başkanı Cengiz Yavuz, emeklilerin geçim zorluklarını ve taleplerini dile getirdi. Yavuz'un açıklamaları şu şekildeydi:
"EMEKLİLERE KAYNAK YOK DİYEN, HER SEÇİM DÖNEMİNDE İSE BİZLERİ OY KAYNAĞI OLARAK GÖRENLERE KARŞI YEREL SEÇİMLERDE DE SANDIKLARDAYIZ"
"Saray buyuruyor: Emeklilere kaynak yok. Saray buyuruyor: Sermayeye kaynak çok. Saray buyuruyor: Oy yoksa hizmet yok. Saray buyuruyor; emekliler saraya biat etmiyor. Milyonlarca emekli ve hak sahibinin sesi, sözü olma sorumluluğuyla bir kez daha buradayız. Kara kışta sokaktaydık, güneşin alnında sokaktaydık. Bugün de buradayız. Emeklileri yoksullukta, sefalette eşitleyenlere karşı her mevsim sokaktayız. Emeklilere kaynak yok diyen, her seçim döneminde ise bizleri oy kaynağı olarak görenlere karşı yerel seçimlerde de sandıklardayız."
"EKONOMİ BÜYÜRKEN EMEKLİYİ YOKSULLAŞTIRANLARA KARŞI BURADAYIZ"
"Kaynak var, niyet yok" demek için buradayız. Ekonomi büyürken emekliyi yoksullaştıranlara karşı buradayız. Emekliye milli gelirden pay verilmemesine; istatistik uydurma kurumu tarafından açıklanan ve ertesi gün eskiyen enflasyon oranlarında yapılan sözde zamlara karşı buradayız. Bugün burada; yarın sandıklardayız. Emeklilere yönelik hayata geçirilen ya da geçirilmeyen politikaların hangi tercihin, hangi aklın ürünü olduğunu gördüğümüz için buradayız. İşçiden, emekçiden, emekliden alıp sermayeye aktarılan kaynakları haykırmak için buradayız. Harçlıktan farkı kalmayan üç bin liralık bayram ikramiyesinin, ramazan ayı boyunca, seçime yatırım yapmak için altın kaselerde sundukları iftar yemeklerinin kaçta kaçı olduğunu sormak için buradayız.
"ÇEKTİRENLER BİR AVUÇ, DEĞERLİ DOSTLAR; BİZ ÇEKENLER İSE MİLYONLARIZ"
"Emekliler rüşvet değil, haklarını istiyor" demek için buradayız. Açlığın pençesinden kurtulabilmek için çalışmak zorunda kalan, hem de güvencesiz ve kayıt dışı işlerde çalışmak zorunda kalan emekliler için buradayız. Yıllar boyunca çalışan, alın teri döken emeklilerin; tarlayı eken, çarkları döndüren, gemileri yüzdüren, tebeşirle birlikte sesini, madenlerde nefesini, atölyelerde ellerini tüketen ve bunca yorgunluğun sonunda bir oh diyemeyen emeklilerin gerçeğini haykırmak için buradayız. Çöken sosyal güvenlik sisteminin altında kalanın bizler olduğunu haykırmak; 'kaynak yok diyenler, suyu kurutanlardır; doğayı katledenlerdir; kentleri yaşanılmaz, torunlarımızın yarınlarını öngörülmez kılanlardır' demek için buradayız. Bugün buradayız, yarın sandıktayız. Çektirenler bir avuç, değerli dostlar; biz çekenler ise milyonlarız! Bizlere çektiren bir avuç doymak bilmeze karşı yoksulluk ve açlık çeken milyonlarca emeklinin sesi olmak için buradayız.
"EMEKLİLERİN SENDİKALAŞMASINI ENGELLEMEYE ÇALIŞANLAR, OY YOKSA HİZMET DE YOK DİYENLERDİR"
Biliyoruz: Emeklileri sırtında yük olarak görenler, işçilere daha çok çalışın, daha az kazanın diyenlerdir. Biliyoruz: Emeklileri her gün biraz daha yoksullaştıranlar, öğrencilerin barınma hakkına göz dikenlerdir. Biliyoruz: Emeklilere sağlıkta katkı payı dayatanlar, sağlık sistemini özelleştirenler, eğitimi piyasalaştıranlardır. Biliyoruz: Emeklilere asgari ücretin altında aylıkları reva gören çift maaşlılar, halkın iradesiyle seçilmiş milletvekilini hapsedenlerdir. Biliyoruz: Emeklilerin sendikalaşmasını engellemeye çalışanlar, oy yoksa hizmet de yok diyenlerdir. Bu aklı tanıyor, bu zihniyetle inatla, umutla mücadele etmeye devam ediyoruz.
"EMEKLİ AYLIKLARININ ENFLASYONA DEĞİL MİLLİ GELİRE ENDEKSLİ OLMASI HAKKIMIZDIR"
Taleplerimiz açık ve nettir: Emeklilikte insan onuruna yakışır bir ücret hakkımızdır. Emekli aylıklarının enflasyona değil milli gelire endeksli olması hakkımızdır. Emekli bayram ikramiyelerinin en az asgari ücret seviyesine çıkarılması hakkımızdır. Emekli aylıkları arasındaki farklılıkların giderilmesi hakkımızdır. Sağlık hizmetlerinde katkı payının kaldırılması ve sağlığın kamusallaştırılması hakkımızdır. Kendimizle ilgili tüm politikalarda karar alma mekanizmalarında yer almak hakkımızdır. Tüm bunların gerçek anlamda yaşama geçirilebilmesi için sendikalaşmak hakkımızdır.
Tüm bunlar için kaynaklar mevcuttur, dostlar; ancak niyet yoktur. Niyeti bozuklara karşı bugün buradayız, yarın sandıklardayız. Barınmak için ekmeğimizden, ekmeğimiz için sağlığımızdan vazgeçmek zorunda bırakılan emekliler olarak, sokakları da sandıkları da terk etmeyeceğiz. Evlerimizde karnımız tok, mahallemizde içimiz rahat yaşamak için; ulaşılabilir, güvenli ve yaşanabilir kentler için, adil, eşit ve özgür bir ülke için mücadele etmeye, DİSK Emekli-Sen'de birleşmeye devam edeceğiz.
Dünün işçileri ve emekçileri, bugünün emeklileri olarak saraya biat etmeyeceğiz. Emekliler haykırıyor: Kaynak var, niyet yok. Kaynak var, niyet yok!
DİSK-AR'ın hazırladığı "Emeklilerin Durumu" raporu da basın açıklaması sırasında DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından paylaşıldı. Çerkezoğlu'nun açıklamalarından öne çıkan çarpıcı veriler şöyle:
-
Türkiye'deki emekli aylıkları, merkez Avrupa ülkelerine kıyasla oldukça düşük seviyede bulunuyor. Ortalama emekli aylığı İspanya ve Fransa'da 1400, Almanya ve İtalya'da 1500, Belçika'da 1700, Hollanda'da ise 2000 avro civarındayken, Türkiye'de sadece 237 avro seviyesinde.
-
Türkiye'de emekli aylıkları, 2012 ile 2021 arasında avro bazında %33,6 oranında azalma gösterdi.
-
2012'de Türkiye'den daha düşük aylık alan Avrupa ülkesi sayısı 9 iken, bu sayı 2021'de 1'e düştü.
-
Türkiye'de emekli aylıklarına ayrılan kaynak, Avrupa ülkelerine kıyasla oldukça düşük. Emekli ödemelerinin GSYH'ye oranı Avrupa'da %9,5 iken, Türkiye'de sadece %4,1 düzeyinde.
-
Emeklilerin yoksullaşma süreci, onları emekli oldukları halde çalışmaya mecbur bırakıyor. 2002'de çalışan veya iş arayan emeklilerin oranı %36,6 iken, Aralık 2023'te bu oran %55,3'e yükseldi.
-
Bütçede emeklilere ve sosyal güvenliğe ayrılan pay azalıyor. 2008-2024 arasında SGK'ye yapılan bütçe transferlerinin oranı 5,2 puan azaldı.
-
"Kaynak yok" diyenlerin iddiaları doğru değil. SGK'da emeklilere yönelik yeterli kaynak bulunuyor. Prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık ödemelerini karşılama oranı 2002'de %61 iken, 2023'te %76,4'e yükseldi. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, raporda sunulan verilerin ardından emeklilikte insanca yaşamanın bir hak olduğunu vurguladı. Yıllarca çalışan, üreten ve prim ödeyen emeklilerin insanca bir yaşam sürmesinin, ülkeyi yönetenlerin temel görevi ve sorumluluğu olduğunu belirtti. Çerkezoğlu, hepimizin ürettiği kaynakların emeklileri insanca yaşatmaya yeteceğine dikkat çekerek, bugün emeklilerin açlık ve yoksullukla karşı karşıya kalmasının nedeninin iktidarın politik tercihleri olduğunu ifade etti. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 2008'de yürürlüğe girmesiyle emekli aylık bağlama oranlarının ve güncelleme katsayılarının düşürüldüğünü, milli gelirin payının hesaplanmasında ciddi bir azalma olduğunu ve aylıkların artırılmasında sadece resmi enflasyonun dikkate alınmaya başlandığını belirtti. Bu değişikliklerin sonucunda aylıklarda önemli bir gerileme yaşandığını vurgulayan Çerkezoğlu, milyonlarca emekli ve hak sahibinin asgari ücretin çok altında aylık ve gelir elde ettiğini, emekli aylıklarının insanca bir yaşam sürmekten uzaklaşarak neredeyse ek gelir haline geldiğini ifade etti. Çerkezoğlu, emeklilerin hak ettikleri gibi insanca yaşayabilmesi için örgütlü mücadelenin devam edeceğini vurguladı.
